13 Temmuz 2013 Cumartesi

Kur'ân ve Makâm

"Kur'ân'ın okunuşunda yüksek bir selaset vardır ki, lisanlara ağır gelmez. 

Büyük bir selâmet vardır ki, lafzan ve manen hatadan sâlimdir. 
Âyetler arasında büyük bir tesanüd vardır ki, kârgir binalar gibi, âyetleri birbirine dayanarak bünye-i Kur'âniyeyi sarsılmaktan vikaye ediyor. 
Hem üslûb-u Kurâanî'de öyle bir cezalet ve selaset ve fıtrîlik var ki: Güya Kur'an bir hâfızdır; kudret kalemiyle kâinat sahifelerinde yazılan âyâtı okuyor." (Mesnevi-i Nuriye)

Üstad Muhammed Hamidullah bir kitabında şöyle bir hatırasını anlatıyor;

İstanbul'da iken Avrupalı bir müzik profesörü geldi;

“Kur'ân'ı tetkik ediyorum. Kur'ân şiir değildir ama onda öyle bir musiki var ki insanı hayrete düşürüyor. Şiirde bir kelimenin yerini değiştirsen vezin bozulur, musiki ve ahengin kaybolduğu derhal anlaşılır. Fakat nesirden bir harf, birkaç kelime kaldırsan ahenk bozulmaz. Çünkü ölçü yoktur. Kur'ân şiir olmamakla beraber ondan bir harf kaldırsan derhal kendine has musikinin aksadığı görülüyor. Bu, beşer sözünde olamaz. Beşer sözünde böyle istisnasız tam bir ahenk bulunamaz. Bundan etkilenip müslüman oldum. Yoksa ben Arapça bilmem, Kur'ân'ın mânasını da anlamam.” dedi.

Tekrar İstanbul'u ziyaretimde o zat yine geldi;

"Ben Kur'ân'daki musikinin, Kur'ân'ın bir mucizesi olduğuna delâlet ettiği için müslüman olmuştum. Halbuki “âmener rasulü”de “lâtüâhizna” kelimesinde bu ahenk bozuluyor, musiki kalmıyor. Bir kelimede dahi bu ahengin bozulması onun mucizeliğini kaldırır. İmanım sarsıldı” dedi.

“Oku bakalım nasıl bozuluyor?” dedim. Okudu ama “latuuuâhizna” diye okuyor, vav harfini med harfi gibi alıp tayı uzatıyordu. Ona dedim ki; “Sen yanlış okuyorsun. Oradaki vav, hemzenin yazılması için konmuştur. Med harfi değildir. Onu nazarı itibara alma ve tâ'yı uzatmadan oku” diyince, “İşte şimdi oldu! Mükemmel!” dedi ve gitti.

Geçenlerde bana bir mektup yazmış; “Teşekkür ederim, imanımı tazeledin.” diyor.

"Kur'ân ve Makam" deyince ülkemizde akla gelen ilk isim merhum üstad Kâni Karaca'dır.



Arap üstadlardan da Kemal el-Helbawy vardır. Müzzemmil suresinin ilk ayetlerini sırasıyla Bayâti, Hicâz ve Nihâvend makamlarında okuyor.



Hiç yorum yok: